Η τευτονική, μερκαντιλιστική Ευρωζώνη

σε ΔΙΕΘΝΗ / από ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΙΛΙΑΡΔΟΣ / Νοεμβρίου 12, 2013 /

Ο υπόλοιπος πλανήτης δεν πρόκειται να αποδεχθεί τον προστατευτισμό – ειδικά οι Αμερικανοί οι οποίοι, ενδεχομένως με ορμητήριο την Ελλάδα, θα θελήσουν να εξουδετερώσουν τον επικίνδυνο ιό, ο οποίος έχει εισβάλλει στο σύστημα: τη Γερμανία.

Όπως έχει πλέον αποδειχθεί, η  χρηματοπιστωτική κρίση της Ευρωζώνης ήταν ότι καλύτερο μπορούσε να συμβεί στη Γερμανία, όσον αφορά το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της – το οποίο υπολογίζεται από το ΔΝΤ να ξεπεράσει το 2013 τα 159 δις €, όσο περίπου αυτό της Κίνας.

Στην προκειμένη περίπτωση, η χώρα λειτουργεί όπως εκείνος ο μυθικός «Εβραίος τοκογλύφος» ο οποίος, ευρισκόμενος σε ένα κομβικό σημείο του κυκλοφοριακού συστήματος της οικονομίας, αφαιρεί συνεχώς ρευστότητα – αποταμιεύοντας όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα, έτσι ώστε να τα δανείζει στη συνέχεια, με διαρκώς αυξανόμενο κέρδος.

Ουσιαστικά λοιπόν η Γερμανία μοιάζει με μία βδέλλα, η οποία απορροφά συνεχώς αίμα από έναν ζωντανό οργανισμό - τρεφόμενη εις βάρος εκείνου του ανθρώπου, ο οποίος είχε την ατυχία να κολλήσει στο σώμα του.

Οι πρόσφατες δε δικαιολογίες της, σύμφωνα με τις οποίες οι θετικές εξελίξεις στην οικονομία της οφείλονται στην αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης, είναι εντελώς εκτός τόπου και χρόνου – ενώ δεν μπορούν να πείσουν κανέναν, αφού μία απλή ματιά στο παρακάτω διάγραμμα είναι αρκετή, για να συμπεράνει κανείς το ακριβώς αντίθετο.

.

(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, οι εξαγωγές (κόκκινη γραμμή) ήταν αυτές που αύξησαν το ΑΕΠ της Γερμανίας – ενώ η εσωτερική αγορά παρέμεινε «απαθής» (μπλε γραμμή, η ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση συν τις επενδύσεις – πράσινη γραμμή η κατανάλωση των νοικοκυριών).

Η βιομηχανική παραγωγή το 2013 μειώθηκε, ενώ ο τζίρος του λιανικού εμπορίου παραμένει σταθερός για πολλά έτη – όπως επίσης τα πραγματικά εισοδήματα του ιδιωτικού τομέα τα οποία, εάν αυξανόταν. θα μπορούσαν να αναθερμάνουν την εσωτερική ζήτηση.

Η κατάσταση αυτή έχει εντείνει τις ανισορροπίες εντός της Ευρωζώνης σε μεγάλο βαθμό, με αποτέλεσμα να σχεδιάζει η Κομισιόν να επιβάλλει χρηματικές ποινές στη Γερμανία – ενώ η αντίδραση απέναντι στη χώρα εκ μέρους των εταίρων της είναι τόσο μεγάλη, ώστε ακόμη και ο κ. O.Rehn έχει τοποθετηθεί στο θέμα, με κείμενο στην ιστοσελίδα του.

Συνεχίζοντας, τα εξαγωγικά πλεονάσματα δεν τεκμηριώνουν μόνο την αυξημένη ανταγωνιστικότητα μίας χώρας. Αποδεικνύουν παράλληλα ότι, υπάρχει πλεόνασμα της συνολικής παραγωγής, σε σχέση με την εσωτερική ζήτηση – με αποτέλεσμα οι πλεονασματικές χώρες να εισάγουν ουσιαστικά εκείνη τη ζήτηση, την οποία δεν διαθέτουν οι ίδιες, εισάγοντας ταυτόχρονα θέσεις εργασίας και εξάγοντας ανεργία.

Ολοκληρώνοντας, για εκείνο το χρονικό διάστημα όπου, η παγκόσμια ζήτηση είναι ισχυρή, η συμπεριφορά αυτή δεν δημιουργεί προβλήματα – υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι, οι ελλειμματικές χώρες επενδύουν τα χρήματα που τους δανείζουν νομοτελειακά οι πλεονασματικές σε ορθολογικές οικονομικές δραστηριότητες, μέσω των οποίων εξασφαλίζεται η επιστροφή των δανεικών χρημάτων, όταν γίνουν ληξιπρόθεσμα.

Όταν όμως η παγκόσμια ζήτηση μειώνεται ή/και οι ελλειμματικές οικονομίες καταναλώνουν/σπαταλούν αντί να επενδύουν τα δανεικά χρήματα, με αποτέλεσμα να υπερχρεώνονται, οπότε να αδυνατούν να επιστρέψουν τα δανεικά, η κατάσταση γίνεται εξαιρετικά προβληματική για τις πλεονασματικές οικονομίες.

 .

Ο ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΣΜΟΣ

Στην παρούσα οικονομική κατάσταση, με επιτόκια που πλησιάζουν στο μηδέν, καθώς επίσης με μία χρόνια ελλειμματική παγκόσμια ζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών, η εισαγωγή ζήτησης εκ μέρους των πλεονασματικών κρατών ισοδυναμεί με μία προστατευτική πολιτική – όπως αυτή που βιώσαμε την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης εκ μέρους των Η.Π.Α.

Μία τέτοια πολιτική εντείνει τις παγκόσμιες οικονομικές αδυναμίες, καθώς επίσης τις αντίστοιχες εντός Ευρώπης – γεγονός που τεκμηριώνεται από το φάντασμα του αποπληθωρισμού, το οποίο πλανάται πλέον σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό Νότο.

Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης συνεχίζει να είναι κατά -3,1% χαμηλότερο, σε σχέση με το ξεκίνημα της κρίσης – ενώ η μεγαλύτερη οικονομία της, η Γερμανία, η οποία ακριβώς λόγω των πλεονασμάτων της κινδυνεύει να χρεοκοπήσει (ανάλυση), «υπονομεύει» τη συνολική ζήτηση, αντί να την ευνοεί.

.

Εμπορικές ροές μεταξύ της Ευρώπης και του υπολοίπου πλανήτη.
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Όπως φαίνεται από το παραπάνω διάγραμμα, οι εξαγωγές της Ευρωζώνης (πράσινες στήλες), με εξαίρεση το 2000 και το 2008, είναι συνεχώς υψηλότερες από τις εισαγωγές (κόκκινες στήλες), ενώ μετά το 2009 οι εμπορικές ροές, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών καλύτερα της Ευρωζώνης (μπλε γραμμή) αυξάνεται διαρκώς – εις βάρος του υπολοίπου πλανήτη.

Με βάση τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, τα πλεονάσματα της Ευρωζώνης το 2013 θα είναι της τάξης του 2,7% του ΑΕΠ της ή με 264 δις € - όταν το έλλειμμα των Η.Π.Α. υπολογίζεται στα 324 δις €.

Θα μπορούσε να ισχυρισθεί βέβαια κανείς ότι, το γεγονός αυτό οφείλεται μόνο στη Γερμανία και στα πλεονάσματα της. Εν τούτοις, θα επρόκειτο για μεγάλο σφάλμα, όπως φαίνεται από το επόμενο διάγραμμα:

.

Εμπορικές ροές μεταξύ της Ευρωζώνης. χωρίς τη Γερμανία, και του υπολοίπου πλανήτη.
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Με βάση το διάγραμμα, από το 2012 και μετά η ζώνη του ευρώ, χωρίς τη Γερμανία, είναι πια πλεονασματική, συγκριτικά με τον υπόλοιπο πλανήτη – γεγονός που σημαίνει ότι, έχει μετατραπεί πλέον σε μία «τευτονική Ευρωζώνη», κατά τα γερμανικά πρότυπα. Προφανώς δε το κοινό νόμισμα, το ευρώ, αφού στηρίζεται σε πλεονάσματα, θα γίνεται συνεχώς πιο ισχυρό.

 .

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Από όσα αναφέρθηκαν θα μπορούσε να ισχυρισθεί κανείς ότι η Ευρωζώνη, με ή χωρίς τη Γερμανία, εξελίσσεται σωστά – αφού παρουσιάζει πλεονάσματα απέναντι στον υπόλοιπο πλανήτη, παρά τα προβλήματα που δημιουργεί σε όλες τις άλλες χώρες, κυρίως δε στην υπόλοιπη ΕΕ και στις Η.Π.Α.

Εν τούτοις, τα υπόλοιπα οικονομικά της μεγέθη τεκμηριώνουν το αντίθετο – αφού η πολιτική της λιτότητας που εφαρμόζεται, κατ’ εντολή της Γερμανίας. έχει προκαλέσει, μεταξύ των ετών 2011 και 2013, μεγάλες ζημίες στον τομέα της παραγωγής.

Οι ζημίες αυτές είναι της τάξης μεγέθους του 18% του ΑΕΠ στην Ελλάδα, του 9,7% στην Ισπανία, του 9,1% στη Γαλλία, του 8,4% στην Ιρλανδία, καθώς επίσης του 8,1% στην ίδια τη Γερμανία. Όπως φαίνεται δε από το παρακάνω διάγραμμα, οι επενδύσεις έχουν καταρρεύσει μετά το 2008, σαν αποτέλεσμα της πολιτικής λιτότητας - ενώ η πτωτική τους πορεία συνεχίζεται.

.

Επενδύσεις στην Ευρώπη (EU) και Ευρωζώνη (Euroraum).
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Περαιτέρω, η Ευρωζώνη παρουσιάζει πλεονάσματα απλά και μόνο επειδή οι χώρες της, οι οποίες είναι βυθισμένες στην κρίση, μειώνουν τα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών τους, περιορίζοντας τις εισαγωγές, ενώ η Γερμανία διατηρεί τα πλεονάσματα της.

Το γεγονός αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, τα συνολικά πλεονάσματα της ζώνης του ευρώ να είναι της τάξης του 3,3% του ΑΕΠ της, μεταξύ των ετών 2008 και 2013 – σύμφωνα με το ΔΝΤ, το οποίο την κατηγορεί εύλογα για «προστατευτική πολιτική».

Προφανώς, η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να διατηρηθεί στο μέλλον, λόγω του μεγάλου μεγέθους της Ευρωζώνης – στην οποία δεν θα επιτραπεί να αναπτύσσεται εις βάρος όλων των άλλων περιοχών του πλανήτη.

 .

Η ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ

Με βάση τώρα την πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ (Οκτώβριος), η καλυτέρευση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωζώνης στηρίχθηκε στην μαζική μείωση των θέσεων εργασίας, η οποία συνέβαλλε στο μεγάλο περιορισμό της εσωτερικής ζήτησης – προφανώς σε συνδυασμό με τις ραγδαίες μειώσεις των μισθών και τα υπόλοιπα μέτρα λιτότητας.

Η μείωση της εσωτερικής ζήτησης βοήθησε ουσιαστικά τις αδύναμες χώρες της Ευρωζώνης να περιορίσουν τα ελλείμματα στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών τους – γεγονός που σημαίνει ότι, οι συγκεκριμένες δήθεν επιτυχίες «αγοράσθηκαν» πολύ ακριβά, με αντίτιμο τον αποπληθωρισμό.

Επίσης, με αντίτιμο την ανεργία, όπως επισημάναμε στο θέμα των πρωτογενών πλεονασμάτων της Ελλάδας (ανάλυση). Εν τούτοις, τα χρέη των χωρών της Ευρωζώνης δεν μειώθηκαν – αντίθετα, αυξήθηκαν, ενώ θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο, εάν κάποιες από αυτές βυθιστούν στον αποπληθωρισμό, όπως η Ελλάδα.

 .

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Δυστυχώς η όλη διαδικασία παρουσιάζεται δημόσια, στους πολίτες δηλαδή της Ευρωζώνης, ως αποδεκτή, επιθυμητή και ηθική – σε κάθε περίπτωση, ως μία επιτυχία της πολιτικής λιτότητας, χωρίς να δίνεται ουσιαστικά καμία σημασία στην τερατώδη αύξηση του αριθμού εκείνων των ανθρώπων, οι οποίοι έχουν οδηγηθεί στο περιθώριο λόγω της ανεργίας και της φτώχειας (ανάλυση).

Επίσης δεν δίνεται καμία σημασία στο ότι, ο υπόλοιπος πλανήτης δεν πρόκειται να αποδεχθεί αυτήν την κατάσταση – ειδικά οι Η.Π.Α. οι οποίες, ενδεχομένως με «ορμητήριο» την Ελλάδα, θα θελήσουν να εξουδετερώσουν τον επικίνδυνο ιό, ο οποίος έχει εισβάλλει στο σύστημα: τη Γερμανία.

Οφείλουμε λοιπόν να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί, εάν δεν θέλουμε να βρεθούμε για «τρίτη και φαρμακερή» φορά στο μάτι του κυκλώνα – πληρώνοντας ένα πολύ πιο ακριβό «αντίτιμο της ανοησίας μας», από αυτά που πληρώσαμε το 2009 και το 2011.

Οι προβλέψεις μας πάντως είναι ότι, εάν συνεχισθεί η συγκεκριμένη πολιτική της Γερμανίας και δεν επέμβουν δραστικά οι Η.Π.Α., οι χώρες της Ευρωζώνης θα μετατραπούν, η μία μετά την άλλη, σε προτεκτοράτα - τα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ θα χρεοκοπούν σταδιακά, τα νομίσματα τους θα υποτιμούνται διαρκώς, το ESM θα εξελιχθεί στο ΔΝΤ της Ευρώπης, «διασώζοντας» και λεηλατώντας τις χώρες που θα «εισβάλλει», τα «εθνικά κινήματα» θα ενταθούν, η «φασιστική αστυνόμευση» θα «διογκωθεί», ενώ μάλλον θα πραγματοποιηθεί το όνειρο του Hitler: με οικονομικά όπλα αυτή τη φορά.